İşlev bağımsız değişkenleri
Bir işleve veri, virgül ayraçlı ifadelerden oluşan bir bağımsız değişken listesi
ile aktarılır. İşlev çalıştırılmadan önce bağımsız değişkenler soldan sağa doğru
değerlendirilir (hevesli değerlendirme).
PHP, bağımsız değişkenlerin değerleriyle aktarılmalarını (öntanımlı), gönderimli aktarımı ve
öntanımlı bağımsız değişken
kullanımını destekler.
Bağımsız değişken sayısı değişken
işlevler ve İsimli
bağımsız değişkenler de desteklenmektedir.
Örnek 1 - İşlevlere dizi aktarımı
<?php
function dizi_kabul_eder($girdi)
{
echo "$girdi[0] + $girdi[1] = ", $girdi[0]+$girdi[1];
}
?>
PHP 8.0.0'dan itibaren, işlev bağımsız değişkenlerinin sonunda göz ardı edilecek
bir virgül bulunabilir. Bu, özellikle bağımsız değişken listesinin uzun olduğu
veya uzun isimler içerdiği durumlarda, bağımsız değişkenleri alt alta sıralamayı
kolaylaştırır.
Örnek 2 - Virgül ile sonlanan işlev bağımsız değişkenleri örneği
<?php
function takes_many_args(
$first_arg,
$second_arg,
$a_very_long_argument_name,
$arg_with_default = 5,
$again = 'a default string', // 8.0.0 öncesinde bu virgüle izin verilmezdi.
)
{
// ...
}
?>
Gönderimli bağımsız değişken kullanımı
Öntanımlı olarak, işlev bağımsız değişkenleri değerleriyle aktarılırlar (bu
durumda bir bağımsız değişkenin değeri işlev içinde değiştirildiğinde işlevin
çağrıldığı yerdeki değeri bundan etkilenmez. İşlevin çağrıldığı yerdeki
değerinin de değişmesini istiyorsanız gönderimli bağımsız değişken
kullanmalısınız.
Bir işleve bir bağımsız değişkenin daima gönderimli olarak aktarılmasını
istiyorsanız, işlev bildiriminde o bağımsız değişkenin başına &
karakterini koyarak bunu sağlayabilirsiniz:
Örnek 3 - Gönderimli işlev bağımsız değişkenlerinin aktarımı
<?php
function şunu_da_ekle(&$dizge)
{
$dizge .= 've bir kaç karakter eklenmiştir.';
}
$dzg = 'Bu bir dizgedir ';
şunu_da_ekle($dzg);
echo $dzg; // 'Bu bir dizgedir ve bir kaç karakter eklenmiştir.'
// çıktısını verir.
?>
Gönderimli aktarılması beklenen bir değeri değişkeniyle değil değeriyle
aktarmak bir hatadır.
Öntanımlı bağımsız değişken değerleri
Bir işlevde, bağımsız değişkenler için öntanımlı değerler, değişken ataması
biçiminde tanımlanabilir. Öntanımlı değer sadece işlev çağrısı
sırasında bağımsız değişken belirtilmemişse kullanılır. Şuna özellikle
dikkat edilmelidir: null değer öntanımlı değer olarak tanımlanamaz.
Örnek 4 - İşlev içinde öntanımlı bağımsız değişken kullanımı
<?php
function kahveyap($hangisi = "orta şekerli")
{
return "Bir fincan $hangisi kahve yapalım.\n";
}
echo kahveyap();
echo makecoffee(null);
echo kahveyap("az şekerli");
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
Bir fincan orta şekerli kahve yapalım.
Bir fincan kahve yapalım.
Bir fincan az şekerli kahve yapalım.
Öntanımlı değer olarak, diziler, özel null türü ve PHP 8.1.0 itibariyle
new SınıfAdı() sözdizimi ile
nesneler kullanılabilir.
Örnek 5 - Sayıl olmayan türlerin öntanımlı değer olarak kullanımı
<?php
function kahveyap($hangi = array("orta şekerli"), $neyde = NULL)
{
$neyde = is_null($neyde) ? "ocakta" : $neyde;
return "Bir fincan ".join(" bir fincan ", $hangi)." kahve $neyde yapıldı.\n";
}
echo kahveyap();
echo kahveyap(array("çok şekerli", "az şekerli"), "mangalda");
?>
Örnek 6 - Öntanımlı değer olarak nesne kullanımı (PHP 8.1.0 ve sonrası)
<?php
class ÖntanımlıDemleyici {
public function demle() {
return 'Çay demleniyor.';
}
}
class PorselenDemleyici {
public function demle() {
return 'Özel çayınız demleniyor.';
}
}
function çayyap($demleyici = new ÖntanımlıDemleyici)
{
return $demleyici->demle();
}
echo çayyap();
echo çayyap(new PorselenDemleyici);
?>
Öntanımlı değer bir değişken, bir sınıf üyesi ya da bir işlev çağrısı
değil, bir sabit ifadesi olmalıdır.
Öntanımlı bağımsız değişkenleri kullanırken, öntanımlama yapılmış tüm
bağımsız değişkenlerin öntanımlama yapılmamış tüm bağımsız değişkenlerden sonra yer
alması gerektiğine dikkat edin. Aksi takdirde çağrı sırasında bunlar
atlanamaz. Aşağıdaki örneği inceleyin:
Örnek 7 - Öntanımlı bağımsız değişkenlerin hatalı kullanımı
<?php
function yoğurtyap($miktar = "az", $katkı)
{
return "Bir kase $miktar $katkı içeren yoğurt yapılıyor.\n";
}
echo yoğurtyap("çilek"); // "çilek" $miktar olarak işleme alınır ve
// tek bağımsız değişken aktarımı hataya yol açar.
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
Fatal error: Uncaught ArgumentCountError: Too few arguments to function yoğurtyap(), 1 passed in dnm.php on line 7 and exactly 2 expected in dnm.php:2
Stack trace:
#0 dnm.php(7): yoğurtyap('\xC3\xA7ilekli')
#1 {main}
thrown in dnm.php on line 2
Şimdi, yukarıdakini bununla karşılaştıralım:
Örnek 8 - Öntanımlı bağımsız değişkenlerin doğru kullanımı
<?php
function yoğurtyap($katkı, $miktar = "az")
{
return "Bir kase $miktar $katkı içeren yoğurt yapılıyor.\n";
}
echo yoğurtyap("çilek"); // "çilek" $katkı olarak işleme alınır
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
Bir kase az çilek içeren yoğurt yapılıyor.
PHP 8.0.0 ve sonrasında, çok sayıda seçimlik bağımsız değişkeni atlamak için
isimli bağımsız değişkenler
kullanılabilir.
Örnek 9 - Öntanımlı işlev bağımsız değişkenlerinin doğru kullanımı
<?php
function yoğurtyap($katkı = "şeker", $miktar = "az", $tarz = "doğal")
{
return "Bir kase $miktar $katkı içeren $tarz yoğurt yapılıyor.\n";
}
echo makeyogurt($tarz: "süzme");
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
Bir kase az çilek içeren süzme yoğurt yapılıyor.
PHP 8.0.0 ve sonrasında, işlev çağrısında zorunlu bağımsız değişkenlerin
seçimliklerden sonra tanımlanması kullanımdan
kaldırılmıştır. Bu genellikle, kullanılmayacak olan öntanımlı
değer atlanarak çözümlenir. Bunun tek istisnası, türü örtük olarak null
yapan Tür $param = null biçimindeki bağımsız değişkenlerdir. Bunun
kullanımına hala izin verilmekteyse de bunun yerine,
null olabilen
tür kullanımı önerilmektedir.
Örnek 10 - Seçimliklerin zorunlu bağımsız değişkenlerden sonra bildirimi
<?php
function foo($a = [], $b) {} // Öntanımlı bağımsız değişken böyle kullanılamaz;
// PHP 8.0.0 ve sonrasında kullanımda değil
function foo($a, $b) {} // İşlevsel olarak aynı, bir uyarı verilmez
function bar(A $a = null, $b) {} // Hala izin veriliyor; $a null olabiliyor
function bar(?A $a, $b) {} // Önerilen kullanım
?>
Bilginize:
PHP 7.1.0 ve sonrasında, öntanımlı değer belirtilmemiş bir bağımsız değişkenin
atlanması ArgumentCountError yavrulanmasına yol
açmaktadır; önceki sürümlerde sadece bir uyarı çıktılanırdı.
Bilginize:
Gönderimli aktarılabilen bağımsız değişkenler öntanımlı değer içerebilir.
Değişken uzunlukta bağımsız değişken listesi
PHP, kullanıcı tanımlı işlevlerde bağımsız değişken listesinin sonuna
... konarak listenin uzatılmasını destekler.
Bilginize:
Değişken uzunlukta bağımsız değişken listesi
func_num_args(),
func_get_arg() ve
func_get_args() işlevleri kullanılarak da elde
edilebilir. Bu teknik ... kullanımından öncesine ait
olduğundan kullanımı önerilmez.
Bağımsız değişken listeleri, işlevin değişken sayıda bağımsız değişken kabul ettiğini
belirtmek için ... simgesini içerebilir. Bu durumda
bağımsız değişkenler değişkene bir dizi olarak aktarılır:
Örnek 11 - Değişken uzunlukta bağımsız değişkenler için ... kullanımı
<?php
<?php
function sum(...$numbers) {
$acc = 0;
foreach ($numbers as $n) {
$acc += $n;
}
return $acc;
}
echo sum(1, 2, 3, 4);
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
Bir diziyi, bir Traversable değişkeni veya bir
sabiti bağımsız değişken listesi haline getirmek için işlev çağrılırken de
... kullanılabilir. Örnek:
Örnek 12 -Bağımsız değişkenlere erişmek için ...
kullanımı
<?php
function add($a, $b) {
return $a + $b;
}
echo add(...[1, 2])."\n";
$a = [1, 2];
echo add(...$a);
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
... dizgeciğinden önce normal konumsal bağımsız değişkenler
belirtilebilir. Bu durumda ... ile üretilen diziye
sadece konumsal bağımsız değişkenlerle eşleşen sonuncu bağımsız değişkeni izleyen
eşleşmeyen bağımsız değişkenler eklenir.
... dizgeciğinin önüne tür bildirimi de
eklenebilir. Bu durumda ... kapsamındaki tüm
bağımsız değişkenlerin bu tür bildirimi ile eşleşmesi gerekir.
Örnek 13 Değişken bağımsız değişkenlerde tür bildirimi
<?php
function total_intervals($unit, DateInterval ...$intervals) {
$time = 0;
foreach ($intervals as $interval) {
$time += $interval->$unit;
}
return $time;
}
$a = new DateInterval('P1D');
$b = new DateInterval('P2D');
echo total_intervals('d', $a, $b).' gün';
// Bir DateInterval nesnesi olmadığından bu başarısız olur.
echo total_intervals('d', null);
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
3 gün
Catchable fatal error: Argument 2 passed to total_intervals() must be an instance of DateInterval, null given, called in - on line 14 and defined in - on line 2
Son olarak, ... dizgeciğinin önüne bir
& ekleyerek değişken bağımsız değişkenleri
gönderimli
olarak da aktarabilirsiniz.
Daha eski PHP sürümlerinde
Bir işlevin değişken sayıda bağımsız değişken içerebilmesi için özel bir
sözdizimi gerekmez; ancak işlevin bağımsız değişkenlerine erişim için
func_num_args(), func_get_arg()
ve func_get_args() kullanmak gerekir.
Eski PHP sürümlerinde yukarıdaki ilk örnek şöyle gerçeklenirdi;
Örnek 14 Eski PHP sürümlerinde değişken bağımsız değişkenlere erişim
<?php
function sum() {
$acc = 0;
foreach (func_get_args() as $n) {
$acc += $n;
}
return $acc;
}
echo sum(1, 2, 3, 4);
?>
Yukarıdaki örneğin çıktısı:
İsimli bağımsız değişkenler
PHP 8.0.0, var olan konumsal bağımsız değişkenlerin bir uzantısı olarak isimli
bağımsız değişkenleri tanıttı. İsimli bağımsız değişkenler, bağımsız değişkenlerin konuma
göre değil bağımsız değişken adına göre işleve iletilmesine izin verir. Bu,
bağımsız değişkeni kendini belgelendiren bağımsız değişken haline, bağımsız değişkenleri de
sıralamadan bağımsız hale getirir ve öntanımlı değerlerin keyfi olarak
atlanmasına izin verir.
İsimli bağımsız değişkenler, değerin önüne iki nokta üst üste ile bağımsız değişken
adı eklenerek iletilir. Ayrılmış anahtar sözcüklerin bağımsız değişken adları
olarak kullanılmasına izin verilir. Bağımsız değişken adı bir tanımlayıcı
olmalıdır, bir değişkenle belirtilmesine izin verilmez.
Örnek 15 - İsimli bağımsız değişken sözdizimi
<?php
işlevim(değişkenAdı: $değer);
array_foobar(array: $değer);
// desteklenmiyor
işlev_adı($değişkeneSaklanmışBağımsızDeğişkenAdı: $$değer);
?>
Örnek 16 - Konumsal ve isimli bağımsız değişkenler
<?php
// Konumsal bağımsız değişkenler:
array_fill(0, 100, 50);
// İsimli bağımsız değişkenler:
array_fill(start_index: 0, count: 100, value: 50);
?>
İsimli bağımsız değişkenlerin aktarılma sırasının bir önemi yoktur.
Örnek 17 - Farklı bağımsız değişken sırasıyla yukarıdaki örnek
<?php
array_fill(value: 50, count: 100, start_index: 0);
?>
İsimli bağımsız değişkenler konumsal bağımsız değişkenlerle birleştirilebilir. Bu
durumda, isimli bağımsız değişkenler konumsal bağımsız değişkenlerden sonra gelmelidir.
Sıralarına bakılmaksızın, bir işlevin isteğe bağlı bağımsız değişkenlerinden
yalnızca bazılarını belirtmek de mümkündür.
Örnek 18 - İsimli bağımsız değişkenlerle konumsal bağımsız değişkenleri birleştirmek
<?php
htmlspecialchars($string, double_encode: false);
// Same as
htmlspecialchars($string, ENT_QUOTES | ENT_SUBSTITUTE | ENT_HTML401, 'UTF-8', false);
?>
Aynı bağımsız değişkeni birden fazla kullanmak bir Error
istisnasına yol açar.
Örnek 19 - Aynı bağımsız değişkenin birden fazla kullanımında
Error yavrulanması
<?php
function foo($param) { ... }
foo(param: 1, param: 2);
// Hata: $param isimli bağımsız değişkeni önceki bağımsız değişkeni geçersiz kılıyor
foo(1, param: 2);
// Hata: $param isimli bağımsız değişkeni önceki bağımsız değişkeni geçersiz kılıyor
?>
PHP 8.1.0 itibariyle, bağımsız değişken genişletmesinden sonra isimli bağımsız değişken
kullanımına izin verilmektedir ancak, isimli bağımsız değişkenin genişletmedeki
bağımsız değişkeni geçersiz kılmaması gerekir.
Örnek 20 - Genişletme sonrası isimli bağımsız değişken kullanımı
<?php
function foo($a, $b, $c = 3, $d = 4) {
return $a + $b + $c + $d;
}
var_dump(foo(...[1, 2], d: 40)); // 46
var_dump(foo(...['b' => 2, 'a' => 1], d: 40)); // 46
var_dump(foo(...[1, 2], b: 20)); // Ölümcül hata. İsimli bağımsız değişken $b, genişletmedekini geçersiz kılıyor
?>
